قلاویز کاری چیست؟ انواع قلاویز و کارکرد آن ها

قلاویز چیست؟

قلاویز ، یکی از لوازم جانبی و ابزاری برای تراش دنده های پیچ بر روی قطعات ماده هایی مانند فلز و چوب است. منظور از قطعات ماده، سطوح داخلی قطعات از قبیل مهره می‌باشد. به طور کلی قلاویز ، ابزاری است که با تراشیدن و به وجود آوردن رزوه قسمت های داخلی سطوح مختلف را دنده دار می‌کند.

قلاویز کاری چیست؟

فرآیند تراشیدن و ایجاد رزوه های داخلی با قلاویز را قلاویز کاری می‌گویند. قلاویز کاری یکی از مراحل تولید قطعه و قالب های مختلف است.

انواع قلاویز

انواع قلاویز

قلاویزها به دو نوع قلاویز دستی و قلاویز ماشینی تقسیم می‌شوند.

قلاویز دستی

قلاویز دستی، یکی از انواع قلاویز است که در دسته های سه تایی عرضه می‌شود. قلاویز پیش رو ، قلاویز میان رو و قلاویز پس رو سه نوع قلاویز دستی هستند. معمولا در هنگام رزوه کاری از هر سه نوع قلاویز استفاده می‌شود تا رزوه کاری به بهترین نحو ممکن انجام شود. قلاویزهای پیش رو دارای شیب بیشتری نسبت به دو قلاویز دیگر هستند و 50 درصد رزوه‌ی ایجاد شده توسط این نوع قلاویز است.
بعد از قلاویز پیش رو، قلاویز میان رو 30 درصد از کار پیش می‌برد و در نهایت قلاویز پس رو ، 20 درصد نهایی کار را به اتمام می‌رساند.
برای رزوه دار کردن سوراخ های کور، از هر سه نوع قلاویز می‌توان استفاده کرد. در قلاویز دستی، باید در ابتدا سوراخ مناسبی توسط دریل بر روی قطعه ای که قصد رزوه دار کردن آن را دارید ایجاد کنید، سپس از قلاویز مورد نظر برای ایجاد رزوه و دنده در داخل سوراخ استفاده کنید.

نحوه کار با قلاویز دستی

نحوه‌ کار با قلاویز دستی

در هنگام رزوه دار کردن سوراخ یا استوانه، در ابتدا باید قلاویز را 180 درجه به راست بچرخانید، سپس 180 درجه‌ی دیگر قلاویز را به سمت چپ بچرخانید، با چرخاندن قلاویز به سمت چپ، براده هایی که از روی سطح کار کنده شده اند ، از آن جدا می‌شوند. لازم است این مرحله را چندین بار تکرار کنید تا رزوه دار کردن و دندانه دار کردن سوراخ به طور کامل انجام شود.

قلاویز ماشینی

قلاویز ماشینی

قلاویز های ماشینی دارای شیارهای مستقیم و مارپیچ هستند که عمل رزوه دار کردن سوراخ ها را تنها در یک مرحله انجام می‌دهند. قلاویز اتومات و یا قلاویز ماشینی برای عمل قلاویز کاری، بر روی سه نظام مته نصب می‌شود و با حرکت دورانی، عمل رزوه زنی را در داخل سوراخ انجام می‌دهد. قلاویز ماشینی به شکل استوانه‌ای بلند است که دو طرف آن دارای زبانه است.

قلاویز کاری

نکات مهم در هنگام قلاویز کاری

1. برای آنکه براده های حاصل از قلاویز کاری زیاد نشود، باید قلاویز را هر چند وقت یکبار در جهت خلاف حرکت بچرخانید و برای آنکه بعد از مدتی قلاویز کاری، قلاویزها نشکنند ، براده های ایجاد شده را از داخل سوراخ خارج کنید.
2. در هنگام قلاویز کاری، از وارد کردن نیروی نیاز به قلاویز خودداری کنید ، زیرا با اعمال زیاد نیرو، ممکن است قلاویز و یا قطعه‌ی کار شما شکسته شود و یا دندانه و رزوه های ایجاد شده ناصاف شود.
3. برای رزوه دار کردن قطعات فولادی، بهتر است در ابتدا ابزار خود را روغن کاری کنید.
4. برای رزوه دار کردن قطعات آلومینیومی ، استفاده از نفت به جای روغن گزینه‌ی بهتری خواهد بود.
5. برای رزوه دار کردن قطعات چدنی یا برنجی، به نفت یا روغن نیازی نیست، اما اگر قطعات شما بزرگ بودند، بهتر است ابزار خود را روغن کاری کنید.
6. در هنگام استفاده از قلاویزهای دستی، حتما آن ها را به ترتیبی که گفته شد به کار ببرید.

قلاویز

سخن پایانی

خوب است بدانید استفاده از ابزارهایی مانند قلاویز، نیاز به مهارت و دانش خاص خود را دارد. ما در مجله‌ی ابزارلاین در تلاشیم تا به روز ترین و کامل ترین اطلاعات و دانش ها را در رابطه با ابزار و راه های استفاده از آن ها در اختیار شما بگذاریم. امید است مطالب این مقالات برای شما مفید و کارامد باشد.