نکات تعمیر و نگهداری دریل برقی

دریل برقی پرکاربردترین ابزار برقی است و تقریبا در تمام کارگاه های کوچک و بزرگ و حتی منازل و دفاتر کار، یک یا چندتا از این ابزار یافت می شود و برای حفاری و سوراخکاری در مواد مختلف از آن استفاده می گردد.

تعمیر و نگهداری دریل اگر به طور صحیح و به موقع انجام شود، به افزایش طول عمر آن کمک می کند و باعث کاهش هزینه های شما خواهد شد. البته باید راه درست تعمیر و نگهداری ابزار ها را یاد گرفت و پیش از تعمیر دریل هم باید بررسی کرد که آیا تعمیر دریل از لحاظ مالی و زمانی به صرفه است یا خیر؛ اگر ایرادات فنی دریل شما آن قدر زیاد باشد که هزینه‌ی زیادی را برای شما ایجاد کند و بعد از مدت کمی هم دوباره نیازمند سرویس شود، بهتر است که از خیر تعمیر بگذرید و به فکر خریدن یک دریل نو باشید تا برایتان به صرفه تر باشد.

حالا بعد از این مقدمه، اگر کنجکاو هستید و علاقه به کارهای فنی و البته وقت و حوصله‌ی کافی دارید، با ما همراه شوید تا در چند خط، به معرفی اجزای دریل، عیب یابی و تعمیرات آن بپردازیم.

اجزای اصلی یک دریل برقی

یک دریل برقی دارای دو قسمت اصلی مکانیکی و الکتریکی است. دریل برقی در قسمت مکانیکی خود دارای گیربکس و چرخ‌دنده و در قسمت الکتریکی معمولا شامل یک موتور الکتریکی و کیت کنترل است. موتور همان بخشی ست که انرژی الکتریکی را دریافت می کند و به کمک کلاف های مسی خود، به صورت انرژی مکانیکی گردشی یا همان گشتاور تحویل می دهد.

همه موتورهای برقی شامل استاتور و روتور یا آرمیچرند که به صورت سیم‌پیچی شده هستند. برای رسیدن جریان به آرمیچر از براش یا زغال استفاده می‌شود. زغال یک قطعه گرافیتی با رسانایی بالاست که جریان را به آرمیچر هدایت می‌کند.

کیت کنترل دریل برقی هم وظیفه کنترل دور و جهت گردش موتور را بر عهده دارد. در دریل‌های برقی، جریان برق بعد از ورود، از راه کابل و دوشاخه وارد کیت کنترل و از آنجا وارد روتور یا استاتور می‌شود.

اشکالات رایج دریل های برقی

ایرادات مکانیکی دریل های برقی

مشکلات مکانیکی دریل معمولاً در گیربکس اتفاق می افتد و باعث صداهای ناهنجار و غیرطبیعی می شود. برای پیشگیری، لازم است هر چند وقت یک بار دریل را باز کنید و قطعات متحرک و پوسته داخلی گیربکس را تمیز کنید و دوباره با گریس نسوز، گریس کاری نمایید. تعمیر گیربکس دریل برقی مورد مهمی است و نباید آن را پشت گوش انداخت.

در دریل‌های ارزان‌ تر خرابی ها معمولا به چرخ‌دنده‌ی متصل به محور موتور بر می گردد. این چرخ‌دنده بعد از مدتی هرز می شود. یعنی عاج آن از بین می‌رود و به تدریج از کار می افتد.

دریل ها بر اساس کاربرد خود در دسته های مختلفی قرار می گیرند. مثلا دریل بتن کن و دریل چکشی برای سوراخکاری و تخریب بتن و مصالح ساختمانی به کار می روند. دریل های ساده هم برای سوراخکاری چوب و مواد مشابه، در امور نجاری و مشاغل مربوط به کار گرفته می شوند. در کارهای نجاری ممکن است خاک اره با ورود به سیستم داخلی دریل و انباشته شدن در قسمت‌های الکتریکی، با رطوبت هوا ترکیب‌ شود و در قسمت  کموتاتور خرابی به بار بیاورد. هنگام سوراخکاری بتن و مصالح هم، احتمال ورود گرد و غبار از حفره های ابزار و ایجاد آسیب زیاد است. پس بهتر است بعد از هر بار استفاده از دریل، آن را با کمک باد تمیز و گردگیری کنید. برای این کار می توانید از نازل های تفنگی کمپرسورهای باد استفاده کنید.

ایرادات الکتریکی دریل های برقی

اشکال دریل‌های برقی ممکن است در هر کدام از اجزای برقی آن اتفاق بیفتد؛ از جمله در دو شاخه و کابل ورودی، سوئیچ و دیمر یا کیت کنترل، استاتور، آرمیچر و مجموعه کلکتورهای آن و یا در زغال و پایه‌های نگه‌دارنده‌ی آن.

بسیاری از مشکلات الکتریکی دریل‌های برقی را می‌توان با دیدن و یا حتی بوییدن دستگاه به راحتی پیدا کرد. کافی است بعد از باز کردن قاب دستگاه، به دنبال سیم یا سوکت هایی باشید که از اتصال خود آزاد شده اند. به علاوه، در صورت فشار بیش‌ از اندازه به دریل هم، ممکن است بوی سوختگی به مشام برسد که نشانه‌ی صدمه‌ی جدی به دستگاه است.

مشکل در دوشاخه و کابل رابط دریل می تواند به صورت روشن نشدن دریل و یا به شکل روشن و خاموش شدن دریل بعد از تکان دادن کابل خود را نشان دهد. این اشکال بیشتر در قسمت ورودی کابل به دریل پیش می آید و  با تعمیر یا تعویض کابل به آسانی برطرف می شود.

کیت کنترل که با نام سوئیچ یا دیمر هم معروف است، مسوولیت خاموش و روشن کردن دریل، کنترل دور گردش و تعویض جهت چرخش دریل در دریل های دارای این قابلیت را به عهده دارد. نکته‌ی مهم در اینجاست که این کیت معمولاً قابل تعمیر نیست و در واقع، تعمیر آن به دلیل ارزانی، به صرفه نیست و بهتر است تعویض شود. برای تست این قطعه، باید برق دریل را وصل کنید که کار خطرناکی است و توصیه نمی شود. فقط بدانید که اگر دریل شما عمل تغییر گردش چپ‌گرد و راست‌گرد را انجام می دهد ولی کنترل سرعت آن کار نمی‌کند و یا برعکس، حتماً این کیت خراب شده و نیازمند تعویض است.

ایراد در کموتاتور و ذغال‌ها به شکل روشن نشدن دریل، ضعیف بودن دریل در هنگام کار و یا ایجاد جرقه‌های شدید در زیر زغال‌ها دیده می شود. مشکل اصلی زغال‌ها خورده شدن آنهاست که در صورت اتفاق افتادن لازم است آنها را تعویض کرد. مناسب ترین زمان برای تعویض ذغال زمانی است که ساییدگی آن از اتصال مناسب ذغال و آرمیچر جلوگیری می کند.

به طور کلی دلیل اصلی جرقه زنی در دریل های برقی از کموتاتور ناشی می شود. در بسیاری مواقع ذغال دریل دچار مشکل شده یا نگهدارنده‌ی ذغال آسیب دیده یا از جایگاه خود خارج شده است.

گاهی هم ضربه های ناشی از افتادن دریل، قاب نگه‌دارنده‌ی زغال را کج و معیوب می کند و باعث ایجاد جرقه‌های شدید و پر سر و صدا در دریل می شود.

به طور کلی در صورت دیده شدن هر نوع جرقه، لازم است در قدم اول مکانیسم مکانیکی و سپس مکانیسم الکتریکی دستگاه را بررسی کنید.

برای افزایش کارایی و بهبود عملکرد دریل، لازم است که در دوره های زمانی منظمی، زغال دریل را تعویض کنید و حتما از زغال‌های باکیفیت و هم اندازه با قسمت پایه‌ی زغال استفاده کنید. فراموش نکنید که هرگز برای صرفه جویی، زغال‌های بزرگ‌تر را نتراشید و در دریل به کار نبرید.

این نکته هم گفتنی است که در هنگام تعویض زغال، کلکتور یا همان محلی که به خاطر چسبیدن ذغال کاملا سیاه شده را هم لازم است تمیزکاری کنید. این کار را می توانید با یک سمباده انجام دهید و با یک شی نوک تیز، سوراخ ها را خالی کنید.

در نهایت هم باید سیم های موجود در دریل را بررسی کنید، تا درصورت پارگی، پوسیدگی و موارد مشابه، آنها را تعویض کنید.

راهکارهایی برای افزایش عمر دریل برقی

قبل از هر چیز، حواستان باشد که همیشه دمای ابزار را کنترل کنید. به خاطر سرعت زیاد حرکت و گرمای بالا، احتمال آسیب به این ابزار بسیار زیاد است. پس در کارهای طولانی مدت و سنگین، توقف های منظمی ایجاد کنید و به دریل تان استراحت بدهید. ابزار را خاموش کنید تا دمای آن پایین بیاید و سپس به کار ادامه دهید.

حتما خرید دریل برقی را بسته به نیاز و کاربری خودتان انجام دهید. بررسی دقیق و جستجوی کافی را فراموش نکنید. بعد از خرید هم، از هر ابزار به اندازه‌ی توان آن توقع داشته باشید، نه بیشتر. قیمت دریل برقی بهترین نشانگر کارایی آن است.

با دریل خودتان مهربان باشید و با دقت و سلیقه با آن برخورد کنید. بالاخره عصای دستتان در کارهای فنی است.

همانطور که گفتیم، حتما سرویس دوره‌ای دریل را در برنامه خودتان داشته باشید.

این را هم دوباره یادآوری کنیم که بعد از کارهای پر گرد و غبار، حتماً دریل را باد بگیرید و منافذ را تمیز کنید.

همیشه حواستان باشد که از گیرپاچ شدن مته‌ی دریل در کار جلوگیری کنید. اگر دریل شما مکانیزم کلاچ ایمنی ندارد، به محض گیر کردن مته در قطعه، سوئیچ ابزار را آزاد کنید و ابزار را خاموش نمایید. در غیر این صورت، امکان صدمه به شما و البته به دریل شما بسیار زیاد است.

سخن پایانی :

با وجود این که این که رعایت نکات گفته شده در بالا، عمر و کارایی دریل شما را بالاتر خواهد برد و در سرویس و نگهداری دریل به شما کمک می کند و باعث می شود تا در موارد ساده بتوانید دریل خودتان را تعمیر کنید، اما لازم است بدانید که همیشه بهتر است تعمیر و سرویس ابزار برقی به دست تعمیرکار حرفه ای انجام شود. پس پیشنهاد می دهیم حتما مشخصات و نشانی یک تعمیرکار منصف و ماهر را دم دست داشته باشید.

در بسیاری موارد هم بهتر است تعمیر دریل را به تعمیرگاه های مجاز برند دریل بسپارید. چرا که ممکن است قطعات مورد نیاز دریل شما فقط در دست نمایندگی مجاز دریل باشد و اگر خودتان به تعمیر دریل اقدام کنید، به خاطر نداشتن قطعات اصل، بازده خوبی دریافت نکنید.

و نکته‌ی آخر این که :

اگر مهارت و حوصله و دقت کافی ندارید، اصلا به سمت تعویض قطعه یا تعمیر دریل برقی‌تان نروید. این کار، هم امن‌تر است و هم ارزانتر … .