مته یک ابزار سوراخکاری معروف و متداول است که با نصب بر روی دریل و با حرکت چرخشی، به سوراخکاری انواع قطعات و اجسام از جنس های مختلف می پردازد. اکثر مته ها سوراخ های دایره ای شکل ایجاد می کنند و بعضی از سوراخ های آنها هم به شکل هایی غیر از دایره است.
روش سوراخکاری با مته
مته با کمک شیارهای برنده و نوک تیز خود و با حرکت چرخش ساعتگرد، سطوح را سوراخ می کند. برای سوراخکاری های با قطر زیاد گاهی از اوقات لازم است که ابتدا با یک مته کوچکتر، یک سوراخ کوچک ایجاد کنیم و سپس به ایجاد سوراخ بزرگتر اقدام نماییم. به این صورت، دریل در هنگام سوراخکاری لغزش نخواهد داشت.
در هنگام سوراخکاری با مته، به خاطر ایجاد نیروی اصطکاک بالا، سطح مته و سطح کار حرارت زیادی پیدا می کنند که لازم است به طریقی به سرد سازی مته بپردازیم. این کار را می توان با یک مایع خنک کننده انجام داد.
انواع مته
انواع مته بنا بر قطعاتی که قرار است سوراخ کنند به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. بعضی از این انواع عبارتند از مته چوب ، مته کبالت یا مته آهن ، مته فلز ، مته الماسه یا مته دیوار ، مته گازور ، مته گردبر ، مته خزینه و مته برگی.
مته آهن
خرید مته آهن یا مته کبالت برای سوراخکاری قطعات آهنی، فولادی و استیل، تیتانیوم و موارد مشابه انجام می شود. در ساختار این مته تا 5 درصد فلز کبالت به کار می رود تا از سوختن و ذوب شدن مته جلوگیری شود زیرا سوراخکاری آهن گرمای بسیار زیادی در سطح برشکاری مته ایجاد می کند. آلیاژ مورد استفاده در مته آهن آلیاژ HSS-CO است. وجود کبالت در ترکیب مته آهن، باعث افزایش سختی و بالا رفتن احتمال شکنندگی مته می شود. مته آهن در قطرهای متفاوتی عرضه می شود از جمله مته اهن ۳ ، مته آن 4 و مته آهن 8. قیمت مته آهن نسبت به قطر و جنس آن متغیر است.
مته فلز
مته فلز یکی از انواع مته است که برای سوراخکاری فلزات غیر آهنی از قبیل آلومینیوم، مس، روی و فلزات مشابه به کار گرفته می شود. این مته بر عکس مته آهن فاقد کبالت است و علاوه بر فلزات، با کمک آن سوراخکاری موادی از قبیل گچ، چوب و پلاستیک هم صورت می گیرد. باید توجه داشت که اگر با این مته، اجسام آهنی یا فولادی را سوراخکاری کنیم، به خاطر نداشتن کبالت، ذوب خواهد شد.
