در بین ابزارهای اندازه گیری بعضی از ابزارها به سنجش پارامترهای الکتریکی مدارها و دستگاه های برقی از جمله به سنجش ولتاژ، جریان و مقاومت می پردازند. در بین این ابزارها مولتی متر یک وسیله‌ی ویژه است که قادر است ترکیبی از این سنجش ها را انجام دهد و در واقع، کار ولت متر، اهم متر و آمپرمتر را به صورت یکجا انجام دهد. مولتی متر به این ترتیب، ما را از وضعیت یک مدار الکتریکی به خوبی آگاه خواهد کرد و در صورت نقص در مدار می توان با کمک آن عیب یابی مدار را انجام داد یعنی با کمک مولتی متر می توان از وصل بودن کلید مدار، از متصل بودن یا قطع بدن سیم جریان مدار، از میزان جریان عبوری از مدار، از توان باقیمانده‌ی باتری و بسیاری از موارد دیگر مطلع شد. مولتی متر دیجیتال به راحتی پارامترها را نشان خواهد داد.
بسته به کاری که می خواهیم انجام دهیم و بسته به دقتی که در کار خود نیازمندیم، می توانیم مولتی متر های گوناگونی را انتخاب نماییم. قیمت مولتی متر هم از جمله عواملی است که در هنگام خرید مولتی متر باید به آن توجه نمود.
تمام مولتی مترها چه ارزان قیمت و چه گران قیمت سه مولفه اصلی مدار یعنی جریان، ولتاژ و مقاومت را نشان می دهند اما دوام آنها و نیز دقت عملکرد انها متفاوت خواهد بود. انتخاب مولتی متر به میزان حرفه ای بودن فرد اندازه گیری کننده هم بستگی دارد.
به طور کلی مولتی مترها از چهار بخش اصلی تشکیل شده اند که عبارتند از :
نمایشگر مولتی متر صفحه ای است که مقدار پارامتر اندازه گیری شده بر روی آن نشان داده می شود.
دستگیره انتخاب یا سلکتور وسیله ای است که پارامتر مورد نظر اعم از جریان، ولتاژ و مقاومت با تغییر وضعیت آن انتخاب می شود.
هر مولتی متر دارای دو عدد پراب است که معمولا به رنگ های قرمز و مشکی هستند. این تفاوت رنگ علت خاصی ندارد و فقط برای متمایز شدن این دو از هم انجام شده است.
پورت محلی است که پراب‌ها به آن متصل می‌شوند. بر حسب قرارداد، پراب مشکی به پورت COM و پراب قرمز، بسته به پارامتر اندازه گیری شونده، به پورت های دیگر متصل می شود.
پورت های یک مولتی متر به صورت زیر هستند که البته ممکن است در مولتی مترهای گوناگون تفاوت هایی داشته باشند.
پورت COM یا « – »: قسمتی است که به صورت قراردادی پراب مشکی باید به آن متصل شود.
پورت μAmA : پورت اندازه‌گیری جریان است.
پورت 10A : از این پورت برای اندازه‌گیری جریان‌های بزرگ، یعنی جریان های بیشتر از 200 میلی آمپر استفاده می شود.
پورت : VΩ از این پورت برای سنجش ولتاژ و مقاومت و تست کردن اتصالات استفاده می شود.
با کمک یک مولتی متر می توان با در نظر داشتن چند نکته ولتاژ مدار را اندازه گیری نمود:
اگر قصد اندازه گیری ولتاژ DC را داریم، مد V با یک خط راست در کنار آن را انتخاب می کنیم و اگر قصد اندازه گیری ولتاژ AC را داریم، مد V با خط موجی بالای آن را انتخاب می کنیم.
حتما دقت می کنیم که پراب قرمز را به پورت VΩ متصل کنیم و سر دیگر پراب قرمز را به سر مثبت قطعه که جریان از آن خارج می‌شود، متصل کنیم. سر دیگر پراب مشکی را هم به پایه منفی قطعه متصل می کنیم. حالا فقط کافی ست مقدار نشان داده شده‌ی ولتاژ را بر روی نمایشگر ملاحظه کنیم.
نکته ای که باید در نظر داشت این است که در سنجش ولتاژ مدار لازم است که مولتی متر را با قطعه ای که قصد اندازه گیری ولتاژ آن را داریم به صورت موازی ببندیم. یعنی پراب های دستگاه باید در راستای پایه های قطعه باشند.
در هنگام اندازه گیری جریان با مولتی متر، باید دستگاه را به صورت سری به مدار متصل کنیم. برای این کار لازم است پراب قرمز رنگ را به پایه یکی از عناصر و پراب مشکی رنگ را به پایه عنصر کناری آن متصل کنیم. به این ترتیب، مولتی متر مثل یک قطعه از سیم مدار خواهد بود و در صورتی که قطع شود، مدار هم قطع خواهد شد.
برای سنجش مقاومت های مدار لازم است پراب قرمز رنگ را به پورت درست آن متصل کنیم و دستگیره انتخاب یا سلکتور را بر روی وضعیت اندازه گیری مقاومت قرار دهیم. نکته در اینجا این است که ترتیب اتصال پایه ها اهمیتی در اندازه گیری مقاومت ندارد.
کنترل اتصالات
یکی از کارهایی که می توان با کمک بیشتر مولتی متر انجام داد بررسی اتصالات مدارهاست. برای انجام این کار حالت عملکرد را بر روی علامت بلندگو می گذاریم. در صورت وجود یک مقاومت کوچک در بین دو نقطه مورد بررسی، این قسمت به صورت متصل فرض می شود و بوق ممتدی شنیده خواهد شد. در صورتی هم که بوق ممتد شنیده نشود و یا اصلا بوقی شنیده نشود، به معنای قطع مدار و یا نقص در مدار است
نکته مهم در اینجا این است که پیش از کنترل اتصلات مدار لازم است منبع تغذیه را خاموش کنیم.
از جمله مولتی متر های موجود در وب سایت فروشگاهی ابزارلاین می توان به مولتی متر انبری اینکو مدل DCM6003 اشاره نمود.
لطفا ابتدا وارد شوید.
ورود به سیستم
